Zdrowie psychiczne nastolatków. Poradnik Rodzica.

Dla Rodzica

Wiele nastolatków boryka się z problemami emocjonalnymi i psychicznymi, takimi jak lęki, depresja, stres, zaburzenia jedzenia, uzależnienia i wiele innych. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice i opiekunowie zdawali sobie sprawę z tych problemów i wiedzieli, jak pomóc swoim dzieciom.

W czasie badań mózgu nastolatków zauważono, że dojrzewanie mózgu kończy się około 25 roku życia, co oznacza, że część mózgu odpowiadająca za impulsywność i emocje działa inaczej niż u dorosłych. Warto o tym pamiętać, chcąc udzielić wsparcia swojemu dziecku. Wiedza ta może pomóc zachować Rodzicom spokój i cierpliwość.

Młodzież może działać impulsywnie lub podejmować złe decyzje i jest to zupełnie naturalne, alema tym samym duży potencjał do uczenia się i zmiany zachowań. Warto więc pamiętać, że młodzież z zaburzeniami psychicznymi ma z całą pewnością możliwość zmiany i pełnego wykorzystania swojego potencjału.

Co możemy zrobić jako Rodzice?

1. Uważaj na objawy. Objawy zaburzeń psychicznych mogą być różne, od problemów ze snem po wycofywanie się z życia towarzyskiego. Zwróć uwagę na takie objawy jak: brak apetytu, zmiany w zachowaniu, problemy z koncentracją, uczucie smutku lub beznadziei. To sygnały, że dziecko może mieć problemy ze zdrowiem psychicznym.
2. Otwórz się na rozmowę. Niektóre nastolatki nie chcą mówić o swoich problemach, ale ważne jest, aby zachęcić je do otwartości i rozmowy. Zachęć swoje dziecko, aby powiedziało ci o swoich uczuciach, a następnie wysłuchaj ich uważnie i z empatią. Spróbuj wspólnych ciekawych aktywności, jak wspólna jazda na rowerze czy wspólne wyjazdy.
3. Znajdź odpowiedniego terapeutę. Jeśli podejrzewasz, że twoje dziecko ma problemy ze zdrowiem psychicznym, warto skonsultować się z lekarzem lub terapeutą. Wybierając terapeutę, upewnij się, że jest on odpowiednio wykwalifikowany i doświadczony w pracy z nastolatkami.
4. Zapewnij wsparcie emocjonalne. Rodzice powinni zapewnić swoim dzieciom odpowiednie wsparcie emocjonalne. Nastolatki potrzebują akceptacji i wsparcia, aby radzić sobie z problemami. Pamiętaj, żeby okazać swoje wsparcie wtedy, kiedy twoje dziecko tego potrzebuje, ale jednocześnie daj mu przestrzeń i czas, aby radziło sobie z problemami na własną rękę.
5. Zachęć do aktywności fizycznej i zdrowego stylu życia. Aktywność fizyczna i zdrowy styl życia mogą pomóc nastolatkom w radzeniu sobie ze stresem i poprawić ich samopoczucie. Zachęć swoje dziecko do regularnych ćwiczeń i zdrowego stylu życia, aby zapewnić mu najlepsze warunki do zdrowego rozwoju.

Rodzaje wsparcia dla nastolatków

1. Terapia poznawczo-behawioralna: Jest to jedna z najskuteczniejszych form terapii dla nastolatków z zaburzeniami psychicznymi. Terapeuta pomaga nastolatkowi zrozumieć, jak negatywne myśli wpływają na jego zachowanie i emocje, a następnie wprowadza skuteczne techniki, które pomagają zmienić negatywne myśli i wzorce zachowania.
2. Terapia rodzinna: Ta forma terapii pomaga w leczeniu zaburzeń psychicznych u nastolatków poprzez zaangażowanie całej rodziny w proces leczenia. Rodzice są uczą, jak lepiej komunikować się z dzieckiem i jak pomóc mu w radzeniu sobie z emocjami.
3. Terapia grupowa: Nastolatkowie, którzy borykają się z podobnymi problemami, spotykają się w grupach, aby dzielić się swoimi doświadczeniami i wspierać się nawzajem. Ta forma terapii jest szczególnie skuteczna dla nastolatków z zaburzeniami lękowymi.
4. Terapia sztuką: Ta forma terapii angażuje nastolatków w twórczą pracę, na przykład w malarstwie, pisaniu, teatrze czy tańcu, co może pomóc w radzeniu sobie z emocjami i redukcji stresu.
5. Leczenie farmakologiczne: Leki przeciwdepresyjne, antydepresanty czy leki przeciw lękom mogą pomóc w leczeniu zaburzeń psychicznych u nastolatków. Warto jednak pamiętać, że farmakoterapia powinna być zawsze stosowana pod nadzorem lekarza.

Niezależnie od wybranej formy leczenia, ważne jest, aby rodzice i terapeuci byli wsparciem dla nastolatków i pozytywnie motywowali ich do kontynuowania leczenia. Warto pamiętać, że zdrowie psychiczne jest równie ważne, jak zdrowie fizyczne, i należy zawsze szukać pomocy, gdy pojawią się trudności emocjonalne czy psychiczne.

„Zdrowie psychiczne jest jak niedostrzegalna obecność powietrza – dopiero w momencie, gdy go brakuje, zdajemy sobie sprawę, jak bardzo jest nam potrzebne.”

Rodzaje wsparcia dla Rodziców

Dla rodziców nastolatków, które borykają się z problemami psychicznymi, dostępne jest wiele rodzajów wsparcia. Oto kilka sugestii:

1. Terapia rodzinna – Terapia rodzinna jest skuteczną metodą pomocy. W ramach terapii rodzina spotyka się z terapeutą, który pomaga im w komunikacji i rozwiązywaniu konfliktów. Terapia ta pomaga zrozumieć, co dzieje się w życiu dziecka i jak rodzina może pomóc mu w radzeniu sobie z trudnościami.
2. Grupy wsparcia dla rodziców – Grupy wsparcia to miejsca, w których rodzice mogą spotkać się z innymi, którzy mają podobne problemy. W takich grupach mogą dzielić się swoimi doświadczeniami i uzyskać wsparcie emocjonalne oraz praktyczne rady od innych rodziców.
3. Indywidualna terapia dla rodziców – Często rodzice nastolatków potrzebują pomocy w radzeniu sobie z własnymi emocjami i stresem, który wynika z sytuacji, w której się znajdują. Indywidualna terapia dla rodziców może pomóc im w lepszym zrozumieniu swoich uczuć i potrzeb oraz w nauce skutecznych technik radzenia sobie ze stresem.
4. Kursy szkoleniowe – Istnieją specjalne kursy szkoleniowe dla rodziców nastolatków, które pomagają im zrozumieć, jakie zachowania są normalne w trakcie dojrzewania, jak rozpoznać problemy psychiczne u dziecka oraz jak skutecznie komunikować się z nastolatkiem.
5. Wsparcie ze strony specjalisty – W przypadku poważnych problemów psychicznych u nastolatka, rodzice mogą potrzebować wsparcia specjalisty, takiego jak psycholog czy psychiatra. Specjaliści ci mogą pomóc w postawieniu diagnozy oraz w leczeniu zaburzeń psychicznych u nastolatka.

Warto pamiętać, że wsparcie dla rodziców nie jest jednorazową pomocą, ale procesem długoterminowym. Wsparcie rodziców jest niezwykle ważne dla zdrowia psychicznego dziecka i powinno być dostępne dla każdej rodziny, która go potrzebuje.

Jak wybrać dobrego psychologa dla nastolatka? Jakie pytania zadać?

Wybór dobrego psychoterapeuty dla nastolatka jest kluczowy dla skutecznego leczenia zaburzeń psychicznych. Oto kilka wskazówek, na co zwrócić uwagę i jakie pytania zadać przy wyborze terapeuty dla twojego dziecka:

1. Kwalifikacje i doświadczenie: Sprawdź, czy terapeuta ma odpowiednie kwalifikacje i certyfikaty. Ważne jest, aby terapeuta miał doświadczenie w pracy z nastolatkami oraz w leczeniu konkretnych zaburzeń psychicznych, z jakimi boryka się twoje dziecko.
2. Styl terapii: Istnieją różne style terapii, np. terapia poznawczo-behawioralna lub psychodynamiczna. Ważne jest, aby wybrać terapeutę, który stosuje styl terapii, który odpowiada twojemu dziecku i jego potrzebom.
3. Komunikacja: Ważne jest, aby terapeuta miał dobre umiejętności komunikacyjne i był w stanie nawiązać pozytywną relację z twoim dzieckiem. Zwróć uwagę, czy terapeuta słucha uważnie, zadaje pytania i odpowiada na wątpliwości.
4. Dostępność: Ważne jest, aby terapeuta miał dostępność i był w stanie umówić się na regularne sesje. Sprawdź, czy terapeuta ma elastyczne godziny pracy i czy jest w stanie zaoferować odpowiednią liczbę sesji.
5. Współpraca z rodzicami: Współpraca z rodzicami jest ważna, aby terapia mogła być skuteczna. Zwróć uwagę, czy terapeuta jest otwarty na współpracę z tobą i czy jest gotów odpowiedzieć na twoje pytania i wątpliwości.
6. Słuchaj swojego dziecka: Daj nastolatkowi możliwość wyboru. Przedstaw dwie lub więcej możliwości. Jeśli terapeuta będzie wyborem nastolatka, łatwiej nawiąże z nim szczerą i dobrą relację.

Podczas pierwszej wizyty z terapeutą warto zadać kilka pytań, aby lepiej poznać jego kwalifikacje i podejście do terapii. Oto kilka przykładowych pytań:

• Jakie jest twoje doświadczenie w pracy z nastolatkami i jakie zaburzenia psychiczne najczęściej leczysz?
• Jaki styl terapii preferujesz i jakie techniki stosujesz?
• Jakie są twoje oczekiwania od rodziców i jakie jest twoje podejście do ich zaangażowania w terapię?
• Jak często będzie odbywać się terapia i jak długo będzie trwać?
• Jakie są twoje stawki, czy prowadzisz również terapię on-line?
• Jakie jest twoje podejście do leków i innych form leczenia, takich jak terapia behawioralna czy trening uważności?

Wybór odpowiedniego terapeuty może być trudny, ale ważne jest, aby znaleźć osobę, która będzie w stanie pomóc twojemu dziecku w radzeniu sobie z problemami psychicznymi.

Problemy psychiczne nastolatków, co rodzić dalej?

Rodzice nastolatków z zaburzeniami psychicznymi powinni zawsze pamiętać, że nie są sami i że istnieją różne sposoby wsparcia, które mogą pomóc im w tej trudnej sytuacji. Ważne jest, aby szukać pomocy u doświadczonych specjalistów, takich jak psychoterapeuci, psychiatrzy lub psycholodzy kliniczni, którzy są wykwalifikowani w diagnozowaniu i leczeniu zaburzeń psychicznych u nastolatków.

Nie należy się bać prosić o pomoc i szukać odpowiednich zasobów i organizacji, które mogą udzielić wsparcia i informacji. Ważne jest również, aby zawsze utrzymywać otwartą i szczerą komunikację z nastolatkiem, okazywać mu miłość i wsparcie, i zachęcać do szukania pomocy, gdy tylko się tego potrzebuje.

Należy pamiętać, że zaburzenia psychiczne nie definiują całej osoby, a leczenie i terapia mogą pomóc w poprawie stanu zdrowia psychicznego nastolatka. Każdy proces leczenia wymaga czasu, cierpliwości i zaangażowania, ale z odpowiednim wsparciem i podejściem, rodzice mogą pomóc swojemu dziecku w pokonaniu trudności i prowadzeniu zdrowego i szczęśliwego życia.

Spokojnego dnia, Państwa Zespół Holisens

Jak znaleźć dobrego psychologa? 10pytań, które należy zadać.

Zadanie kilku pytań terapeucie przed rozpoczęciem spotkań to dobry sposób na sprawdzenie, czy osoba ta nadaje się do pracy z Tobą. Wielu naszych Pacjentów zgłasza, że zanim do nas trafili, podejmowali bezskutecznie kilka prób rozpoczęcia terapii.

Mówimy tu o bardzo świadomych i wytrwałych osobach, ponieważ większość z nas po drugiej lub trzeciej próbie uznałoby, że terapia po prostu nie jest dla nich i nikt nie jest w stanie im pomóc. Z pewnością szukasz osoby, która zrozumie twoje problemy i której będziesz mogła/mógł zaufać. Przyda Ci się do tego wiedza, od czego zacząć i co zapytać.

Istnieją sposoby na sprawdzenie terapeuty, a zadawanie właściwych pytań jest kluczem na drodze do dobrego samopoczucia psychicznego.

Na co zwrócić uwagę szukając terapeuty?

Rozważając wizytę u terapeuty lub psychiatry, należy wziąć pod uwagę kilka czynników, od ich zdolności do przepisywania leków po rodzaj stosowanej terapii.

• Oto kilka rzeczy, które należy wziąć pod uwagę, szukając terapeuty:
• Nad jakimi celami chcę pracować?
• Jakie cechy osobiste powinien mieć mój terapeuta?
• Jaki rodzaj terapii może być dla mnie odpowiedni?
• Czy chcę spotkać się z terapeutą osobiście czy online?
• Czy chcę, aby mój terapeuta identyfikował się z pewnymi aspektami mojej tożsamości?

Te pytania pomogą ci określić, czego oczekujesz od terapii.

1. Jakie rodzaj terapii oferuje specjalista?

Wiedza o tym, jaki rodzaj terapii zapewnia psycholog, pomoże w uzyskaniu najlepszego leczenia objawów, których doświadczasz.

Załóżmy, że idziesz na terapię, aby przepracować traumę z przeszłości. W takim przypadku pomocne może być znalezienie terapeuty, który prowadzi terapię związaną z traumą, taką jak terapia ekspozycyjna lub wybór psychotraumatologa jako prowadzącego terapeuty.

W trakcie rozmowy z terapeutą, może się okazać, że to z czym masz problem wynika jeszcze z innych czynników poza traumą. Po pierwszej wizycie warto dodatkowo zapytać czy i jaki plan dany terapeuta ma dla Ciebie przewidziany. 

Dobrze, jeśli dana poradnia zdrowia psychicznego ma Terapeutów ze zróżnicowanym doświadczeniem. Dzięki temu, nawet jeśli pierwszy wybór nie spełnia w całości Twoich oczekiwań, może Cię skierować on do bardziej odpowiedniej osoby bez konieczności szukania miejsca dla siebie od początku.

2. Jaka jest specjalizacja Terapeuty?

To pytanie może również pomóc ci zawęzić i ocenić, czy terapeuta jest dla ciebie odpowiedni.

Jeśli zdecydujesz się na terapię, aby szukać pomocy z zaburzeniem odżywiania, możesz wybrać terapeutę ze specjalistycznym szkoleniem i doświadczeniem w dziedzinie psychodietetyki. To samo dotyczy seksuologa, neuropsychologa, traumatologa i innych specjalizacji.

3. Czy terapeuta pracował z osobami o podobnych doświadczeniach jak ja?

Jeśli terapeuta ma doświadczenie w tym, co wnosisz na terapię, może to być oznaką dobrego dopasowania. Oczywiście istotne mogą być dla Ciebie inne czynniki jak wiek, płeć czy sposób mówienia lub słuchania.

4. Ile tygodni  trwają zazwyczaj spotkania z Pacjentami? Jak Terapeuta określa cel terapii?

Te dwa pytania są często ściśle ze sobą powiązane. Terapeuta musi dobrze zapoznać się z twoją sytuacją, zanim będzie mógł określić ramy czasowe terapii. To dobry znak, jeśli  twój terapeuta ustala z tobą cele w sposób oparty na współpracy, aby pomóc ci jak najlepiej wykorzystać leczenie.

5. Jak wygląda proces terapii?

Warto znać standardowy proces terapii. Psychoterapia lub terapia rozmową zwykle rozpoczyna się od sesji wstępnej, aby uzyskać tło i wyznaczyć cele. Następnie każdy terapeuta ma swoją własną metodę leczenia, która może zależeć od rodzaju prowadzonej terapii.

Możesz zapytać terapeutę, czego powinieneś oczekiwać od terapii, lub czy jest w stanie skierować Cię do lekarza psychiatrii lub innej specjalizacji  jeśli poczujesz taką potrzebę.

6. Czy terapeuta spotyka się z klientami osobiście czy on-line?

Pandemia drastycznie zmieniła sposób prowadzenia terapii dla wielu osób.Wielu terapeutów korzysta z wizyt on-line, możesz chcieć znaleźć kogoś, kto prowadzi terapię osobistą. Możesz też zastosować model przemienny, on-line/gabinet.

Zadanie tego pytania pomoże Ci znaleźć wygodną dla Ciebie formę spotkań.

7. Jak terapeuta oceni moje postępy w leczeniu?

Jeśli jesteś nowy w terapii, możesz zastanawiać się, w jaki sposób Ty lub terapeuta będziecie mierzyć postępy.Niektórzy terapeuci mogą używać skal oceny sesji do określania postępów,  inni mogą wspólnie z Tobą oceniać twoje cele i kolejne kroki do podjęcia. Najlepszym wyznacznikiem będzie jednak Twoja samoświadomość i samopoczucie po sesjach.

8. Czego terapeuta oczekuje ode mnie poza sesją?

Niektórzy terapeuci poproszą, żebyś wdrożył omawiane strategie lub “zadadzą Ci pracę domową” do wykonania poza sesjami. Możesz lepiej przygotować się do terapii, jeśli znasz oczekiwania terapeuty wobec Ciebie.

9. Czy terapeuta wystawia opinie, orzeczenia, zaświadczenia?

Dobrze jest potwierdzić z terapeutą, czy ma on doświadczenie i uprawnienia do do wystawiania opinii i zaświadczeń do szkoły, sądu, NFZ lub inne jeśli mogą być Tobie pomocne.

10. Czy psycholog może postawić diagnozę?

    

W przypadku podejrzenia zaburzeń takich jak ADHD, PTSD czy spektrum autyzmu, dobrze jest dowiedzieć się czy dana poradnia lub specjalista dysponuje odpowiednim doświadczeniem oraz testami diagnostycznymi i czy ewentualna diagnoza będzie respektowana na przykład przez publiczną służbę zdrowia lub sąd bądź szkołę czy pracodawcę.

Dobrze jeśli placówka medyczna do której się skierujesz posiada także usługi psychiatryczne, dzięki przepływowi informacji między specjalistami proces diagnostyczny będzie dla Ciebie krótszy, łatwiejszy i mniej kosztowny.

Następne kroki

Rozpoczęcie terapii może być wymagające. Wciąż wiele osób ma obawy przed sięgnięciem po pomoc psychoterapeuty lub psychiatry. Pamiętajmy, że zaburzenia układu nerwowego to dokładnie takie same schorzenia jak choroby serca, nadciśnienie czy złamana ręka. Czy miałabyś/miałbyś opory przed udaniem się do kardiologa lub ortopedy? Czy byłoby to wstydliwe?

Sięgnięcie po pomoc, kiedy z czymś się zmagamy jest przejawem świadomości i dojrzałości. Zadawanie konkretnych pytań terapeucie może pomóc ci poczuć się swobodniej i lepiej zrozumieć, czego możesz oczekiwać od procesu.

Znalezienie na własną rękę odpowiedniego dla siebie specjalisty może wydawać się wymagające jednak wcale nie musi. W profesjonalnej poradni, dbającej o Klientów/Pacjentów, takim jak Centrum zdrowia Holisens już na etapie recepcji możesz odpowiedź lub zadać kilka pytań naprowadzających tak aby proces był jak najbardziej komfortowy.

Życzymy dobrego dnia,

Jesteśmy do Twoje dyspozycji,

Zespół Holisens

5 rzeczy do zrobienia, kiedy wszystko Cię przerasta.

W momentach szczególnego napięcia, kiedy borykamy się z czymś trudnym lub mamy kryzys psychologiczny, dobrze jest pamiętać o sytuacjach, które pokonałaś/pokonałeś w przeszłości. 

Kiedy masz poczucie, że już nie dajesz rady, rozważ poświęcenie czasu na aktywne wzmocnienie swojej odporności. Jeśli czujesz, że przekraczasz swoje granice, wiedz, że nie jesteś sam.

 

Oto pięć rzeczy, o których należy pamiętać w trudnych momentach życiowych:

1. Uznaj i doceń swoją siłę.

Pomyśl o trudnej sytuacji, przez którą już przeszedłeś. Jesteś dużo silniejszy niż myślisz. Możesz pomyśleć o sobie jako o bohaterze książki i zobaczyć co udało Ci się przezwyciężyć.

Może to zająć trochę czasu ale dostrzeżesz, że masz zdolność do pokonywania trudności. 

Jeśli jest ktoś taki, rozważ skontaktowanie się z zaufaną osobą, która Cię wesprze w tym czasie. Najczęściej nie musisz przechodzić przez to sama ani polegać na własnych siłach.

2. Skup się na bieżącym dniu

Staraj się nie rozpamiętywać przeszłości ani nie martwić o jutro. Spróbuj skupić się na przetrwaniu tego jednego dnia — bez oceniania swojej sytuacji jako dobrej lub złej.

Badania pokazują, że praktykowanie świadomości chwili obecnej może zwiększyć odporność na stres i zdolności radzenia sobie.

Dzisiaj postaraj się nie rozmyślać o wszystkim, co poszło nie tak w twoim życiu. Po prostu bądź tu, w tej chwili. Możesz rozważyć wykonanie ćwiczeń oddechowych lub obserwację poszczególnych obszarów ciała.

3. Wiedz, że możesz znów być szczęśliwy/szczęśliwa

Wróć w myślach do najmilszego wspomnienia i odtwórz je w głowie. Pamiętaj, że to uczucie pochodzi od ciebie i może wrócić ponownie. Nadal możesz być szczęśliwy i będziesz. Trudne momenty i sytuacje przemijają.

4. Emocje są ulotne

To też minie. Chociaż to zdanie stało się frazesem, nadal jest tak samo prawdziwe jak zawsze. Dlatego tak często się je powtarza.

Kiedy jesteśmy przytłoczeni emocjonalnie i psychicznie, wydaje się, że ból będzie trwał wiecznie. Możemy nadmiernie koncentrować się na problemie, pozwalając mu zajmować miejsce w naszych myślach.

Za miesiąc, a nawet za tydzień możesz mieć dystans do tej sytuacji i będziesz mógł skupić się na innych rzeczach. Spróbuj dać temu czas.

5. Natura leczy

Natura ma uspokajający wpływ na umysł i ciało. W miarę możliwości udaj się do parku z drzewami lub zbiornikiem wodnym. Badania z 2020 roku pokazują, że spędzanie czasu na łonie natury może zmniejszyć reakcję organizmu na stres oraz poprawić nastrój i poziom uważności.

Ćwiczenia fizyczne mogą zmniejszyć objawy depresji i pozytywnie wpłynąć na plastyczność mózgu. Sugeruje się, że następujące rodzaje ćwiczeń mogą być korzystne:

• ćwiczenia aerobowe: spacery, jogging, pływanie
• ćwiczenia oporowe: podnoszenie ciężarów
• ćwiczenia umysł-ciało: joga, medytacja

Rozważ rozciąganie, spacer lub inną aktywność aby pobudzić swoje endorfiny.

 

Dlaczego czuję, że już nie dam rady?

Podczas chronicznego stresu twoje ciało uwalnia wysoki poziom kortyzolu, hormonu stresu, wprowadzając Cię w nieustanny stan „walki, ucieczki lub zamrożenia”. Przewlekły stres przyczynia się do zmian w mózgu, które mogą prowadzić do:

• depresji
• lęku
• nałogu

Dobrą wiadomością jest to, że objawy te można opanować, a nawet odwrócić. Możesz zacząć wspierać swoje ciało i umysł oraz zwiększać swoją odporność dzień po dniu poprzez:

• wprowadzanie zmian w diecie
• praktykowanie medytacji
• rozpoczęcie aktywności fizycznej
• zmienienie postrzeganie swojej sytuacji poprzez spotkania z terpaeutą
• uzyskanie wsparcia lekami, często bardzo pomocnego, zwłaszcza na początku terapii

Kiedy szukać wsparcia

Jeśli masz trudności ze wstawaniem każdego dnia i nie widzisz wyjścia, pomyśl o zwróceniu się o pomoc. Terapeuta lub psychiatra może pomóc zidentyfikować niekorzystne wzorce myślowe i nauczyć Cię nowych umiejętności radzenia sobie.

Jeśli masz trudne do opanowania myśli i pilnie potrzebujesz kogoś, z kim możesz porozmawiać, skontaktuj się z nami lub innym specjalistą. Jeżeli jesteś w trudnej sytuacji finansowej, pomożemy znaleźć Ci odpowiednią formę wsparcia.

Kolejne kroki

Kiedy czujesz, że już nie dasz rady, postaraj się nabrać otuchy. Są rzeczy, które możesz zrobić zarówno krótkoterminowo, jak i długoterminowo, aby poczuć się lepiej. Zakwestionowanie swojego postrzegania okoliczności, spędzanie czasu na łonie natury i ćwiczenie uważności to tylko kilka sposobów na radzenie sobie.W międzyczasie rozważ skontaktowanie się z przyjacielem, terapeutą lub centrum kryzysowym w celu uzyskania wsparcia. Po prostu wiedz, że nie jesteś sam.

Życzymy spokojnego dnia,

Twój Zespół Holisens

Zaburzenia lękowe, ataki paniki- pytania i odpowiedzi

Jeśli zmagasz się z niepokojem i lękiem, który narasta w środku, dobrze jest dowiedzieć się więcej na jego temat. Sama świadomość procesów, które zachodzą w organizmie podczas stanów lękowych pomaga w ich obniżeniu.

6 najczęstszych pytań na temat lęku i paniki zadawanych przez nasze Pacjentki oraz Pacjentów.

Oto kilka odpowiedzi dla Ciebie.

Po pierwsze: czym jest zaburzenie lękowe uogólnione?

Stany lękowe charakteryzują się zamartwianiem i niepokojem, które mogą, ale nie muszą, koncentrować się na konkretnym zmartwieniu, wyzwalaczu lub stresie. Możemy czuć ciążący nam lęk bez wyraźnego powodu. Objawy te, mogą się nasilać lub ustępować w zależności od pory dnia.

Lęk i niepokój często są tak silne, że wywołują dezorientację oraz objawy fizyczne, jak ból w klatce piersiowej czy problemy układu pokarmowego. Lęk może także przeistoczyć się w intensywne napady lękowe, to epizody silnego niepokoju mogące trwać od kilku minut do godziny i więcej.

Objawy mogą się różnić w zależności od dnia i osoby oraz nakładać się na siebie. Ten stan może być długotrwały i sprawić duże trudności w codziennym funkcjonowaniu. Na szczęście istnieją sprawdzone metody, pozwalające zredukować lęk.

Pytania dotyczące lęku

1. PYTANIE: Wydaje mi się, że tylko ja tego doświadczam. Czy to prawda?

ODP: Jeśli rozejrzymy się w przeciętnym autobusie, prawdopodobnie 2-3 osoby na jakimś etapie doświadczały zaburzeń lękowych. Około 7-10% ludzi w Polsce rozwinie stany lękowe w ciągu swojego życia.

Liczba ta wynosi ok 2,5 mln osób i stale się zwiększa. Na szczęście świadomość tej przypadłości również rośnie w społeczeństwie. Częściej o tym otwarcie rozmawiamy a dzięki temu łatwiej możemy uzyskać wsparcie i oswoić lęk.

2. PYTANIE: Czy to jest uleczalne? Czy będę mieć zaburzenie lękowe na zawsze?

ODP.: Zaburzenia lękowe to długotrwała, przewlekła przypadłość, na którą istnieją jednak sprawdzone metody przeciwdziałania. Ponad połowa osób zgłaszających się na leczenie twierdzi, że ich zmartwienia zaczęły się w dzieciństwie lub w okresie dojrzewania.Lęk najczęściej nie ustępuje samoistnie. W przypadku większości osób potrzebna jest interwencja i leczenie. W zależności od natężenia objawów, istnieje kila ścieżek pomocy, które wzajemnie się wspierają:

1. Podnoszenie samoświadomości, medytacja, mindfulness, poszerzanie wiedzy na temat lęku i jego mechanizmów.
2. Spotkania z terapeutą. Budują one świadomość i dają narzędzia do radzenia sobie z lękiem i jego stopniowego wygaszania.
3. Spotkanie z psychiatrą, skorzystanie z pomocy leków. W przypadku cięższych stanów lękowych lub ataków paniki, leki mogą zapewnić dodatkowy komfort do przeprowadzenia terapii. Kiedy terapia zaczyna przynosić efekty, stopniowo możemy obniżać dawkę podawanych leków.

Niekiedy proces “schodzenia” z leków może nie udać się za pierwszym razem. Bywa, że osoby dotknięte stanami lęku i niepokoju przyjmują leki przez wiele lat. 

 

3. PYTANIE: Jak wygląda atak nerwicy lękowej?

ODP:  Atak nerwicy charakteryzuje się pojawieniem silnego lęku, który przekłada się na trudności z oddychaniem, przyspieszonym biciem serca i drżeniem rąk lub całego ciała. Towarzyszy mu często uczucie odrealnienia i kłopoty z mową.

Osoba doświadczająca ataku lękowego może mieć wrażenie, że ten stan się nie skończy, i że nikt nie jest w stanie jej pomóc. Może występować uczucie zbliżającej się śmierci lub uczucie, że traci się rozum. Podczas ataku lękowego postaraj sobie uświadomić, że to jest ten stan, że ten stan minie, oraz że wiele osób cierpi na podobne zaburzenia. 

4. PYTANIE: Dlaczego cierpię na zaburzenia lękowe?

ODP:  Możesz doświadczyć lęku na każdym etapie życia, przyczyny lęku są złożone i mogą wystąpić na skutek:

• problemów rodzinnych, finansowych, towarzyskich lub zawodowych
• problemów zdrowotnych związanych między innymi z tarczycą, chorobą Alzheimera, Parkinsona czy cukrzycą
• stresujących bieżących sytuacji jak zmiana szkoły lub pracy, narodziny dziecka, rozwód, śmierć bliskiej osoby, wypadku lub doświadczenia przemocy
• nadużywania alkoholu, narkotyków lub leków
• uwarunkowań osobowościowych jak perfekcjonizm, wysoka wrażliwość czy potrzeba kontroli
• trudnej, niestabilnej sytuacji w dzieciństwie lub w przeszłości jak śmierć rodzica, przemoc emocjonalna i fizyczna  w domu, wykorzystywanie, nadmierne oczekiwania lub brak zainteresowania bliskich
• uwarunkowań genetycznych 

 

5. PYTANIE: Jak leczyć zaburzenia lękowe?

ODP: Istnieje wiele narzędzi leczenia zaburzeń lękowych, oto kilka najbardziej sprawdzonych metod:

• Psychoterapia- Terapeuta i psycholog posiadają zestaw narzędzi, dzięki którym Twój lęk będzie się obniżał. Regularne spotkania terapeutyczne wyposażą Cię w wiedzę i pomogą zminimalizować lęk i przywrócić spokój w Twoim życiu
• Farmakoterapia- W przypadku silnego lęku, Lekarz psychiatrii wyposaży Cię w leki działające krótko i długofalowo. Dzięki temu łatwiej będziesz mogła/mógł skupić się na wprowadzaniu w życie pozostałych technik redukcji lęku. 
• Relaksacja – znajdź czas na odpoczynek i zdrowy sen. Wykorzystaj techniki relaksacyjne jak medytacja czy praktyka uważności, ćwiczenia oddechowe
• Postaraj się nie wprowadzać istotnych, stresujących zmian w swoim życiu w okresach wzmożonego lęku.
• Styl życia – aktywności fizyczna, zdrowe odżywianie, 
• Przeżywaj i wyrażaj emocje – nie tłum w sobie gniewu, niepewności i frustracji. Bądź blisko ludzi, na których Ci zależy. Jeśli czujesz potrzebę, rozmawiaj o swoich problemach.
• Unikaj używek, alkohol i narkotyki potrafią na krótką chwilę stłumić lęk, który wraca ze zwielokrotnioną siłą

 

6. PYTANIE:Jakie leki na stany lękowe?

ODP: Leki mogą stanowić dopełnienie psychoterapii, która pozostaje jedną z kluczowych metod leczenia zaburzeń psychicznych z grupy zaburzeń lękowych.

• Do leków przeciwlękowych możemy zaliczyć między innymi inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny czyli leki antydepresyjne. Ich zalety to skuteczne działanie przeciwlękowe i brak działania uzależniającego, uzyskanie efektów wymaga jednak dłuższej terapii. (citalopram, sertralina, paroksetyna)
• Benzodiazepiny– są to leki o wysokiej skuteczności jednak krótkotrwałym działaniu. Mogą pomóc nawet kilkanaście minut po zastosowaniu. Stosowanie tych leków wiąże się jednak z dużym ryzykiem uzależnienia oraz ciągłą potrzebą zwiększania dawki, gdyż organizm się do nich przyzwyczaja. Należy je stosować zgodnie ze ścisłymi zaleceniami psychiatry.(lorazepam czy alprazolam)
• Innym lekiem stosowanym w przypadku zaburzeń lękowych  jest pregabalina, która ma dobrą skuteczność w określonych typach lęku. Jej działanie jest zauważalne już po tygodniu stosowania. Może być przepisana krótko lub długoterminowo. Jest lekiem stosunkowo bezpiecznym i nie powinna powodować uzależnienia.
• W przypadku mniej nasilonych objawów stosuje się również, hydroksyzynę, buspiron lub leki ziołowe jako uzupełnienie terapii.

Do stanów lękowych należy podejść całościowo, nie ograniczając się do jednej formy pomocy. Wszystkie metody powinny się wzajemnie wspierać. Jeśli czujesz, że temat zaburzeń lękowych dotyka Ciebie lub kogoś z Twoich bliskich, sięgnij po specjalistyczne wsparcie. To można i należy leczyć. Jest to rozpoznana i częsta przypadłość, nie jesteś z tym sama/sam. Im wcześniej rozpoczniesz terapię, tym szybciej złagodzisz stany lękowe. 

Życzymy spokojnego dnia,

W razie potrzeby, jesteśmy do dyspozycji,

Zespół Holisens

 

10 objawów depresji

Zastanawiasz się, czy możesz mieć depresję lub czy cierpi na nią ktoś z Twoich bliskich? Poznanie typowych objawów depresji może pomóc ci dowiedzieć się, co robić dalej.

Depresja to stan zdrowia, który często jest źle rozumiany. Jeśli masz depresję, możesz odczuwać rozpacz, która uniemożliwia ci cieszenie się czynnościami, które kiedyś lubiłeś, mieć problemy ze snem i podejmowaniem decyzji. Możesz również odczuwać objawy fizyczne, takie jak zmęczenie.

Chociaż ponad 264 miliony ludzi na całym świecie żyje z depresją, może ona wyglądać inaczej w zależności od osoby. Czasami diagnoza może być trudna, ponieważ ludzie doświadczają różnych objawów i różnych rodzajów depresji.

Jeśli czujesz się przygnębiony, znajomość typowych objawów i skutków depresji może pomóc Ci zorientować się, czy doświadczasz czegoś więcej niż obniżony nastrój.

10 częstych objawów depresji

Jeśli masz objawy — takie jak obniżony nastrój, utrata zainteresowania i problemy ze snem — przez większą część dnia przez ponad 2 tygodnie, możesz mieć do czynienia z depresją.

Dwie osoby, u których zdiagnozowano ten sam rodzaj depresji, nie będą miały dokładnie takich samych objawów, istnieje jednak kilka powszechnych objawów depresji.

Oto 10 najbardziej powszechnych objawów depresji:

1. Utrzymujący się obniżony nastrój

Wielu z nas od czasu do czasu czuje się przygnębionych, ale kiedy to uczucie po prostu nie znika, może to oznaczać, że doświadczasz depresji.

Możesz mieć wrażenie, że ciągle jesteś nie w humorze. Często zdarza się, że wraz z depresją występują objawy lękowe, a także poczucie zbliżającej się katastrofy (rodzinnej, zdrowotnej, finansowej itp.) Czasami osoby z depresją opisują siebie jako odrętwiałe. Mogą mieć trudności z wyrażeniem emocjonalnej odpowiedzi na rzeczy, które im się przytrafiają — czy to dobre, czy złe.

2. Utrata zainteresowania lub przyjemności z rzeczy, które kiedyś sprawiały Ci przyjemność

„Jaki jest sens?” i „Po co się męczyć?” Praca, zajęcia towarzyskie, a nawet proste prace domowe mogą wydawać Ci się bezcelowe. Jeśli masz depresję, rzeczy które zazwyczaj lubisz mogą przestać sprawiać Ci przyjemność. Zebranie energii do ich wykonania może być dla ciebie wyzwaniem lub po prostu nie masz na to ochoty.

3. Poczucie winy, beznadziei lub bezwartościowości

Wiele osób z depresją może odczuwać przytłaczające poczucie winy z powodu przeszłych działań lub wydarzeń, a nawet poczucie winy z powodu depresji. Możesz również odczuwać niską samoocenę i niechęć do samego siebie. Możesz także czuć się tak, jakby nie było nic, co możesz zrobić, aby poczuć się lepiej.

4. Utrata popędu seksualnego

Kiedy jesteś w depresji, twoja ochota na seks może słabnąć. Możesz zacząć się zastanawiać, co się stało z twoim popędem seksualnym. Może to prowadzić do większego poczucia winy, zwłaszcza jeśli twój partner ma trudności ze zrozumieniem, dlaczego nie chcesz już tego rodzaju intymności. Według badania z 2018 r. trudności z funkcjami seksualnymi są częstym objawem depresji.

Naukowcy odkryli, że 62,5% mężczyzn, którzy wzięli udział w badaniu, miało problemy z funkcjonowaniem seksualnym.

5. Zmniejszona energia, uczucie zmęczenia lub spowolnienia.

Większość ludzi myśli o psychicznych i emocjonalnych objawach depresji, ale może ona również powodować objawy fizyczne. Te objawy fizyczne często naśladują inne schorzenia. Wiele osób może odczuwać niski poziom energii i zmęczenie. Może to być wycieńczenie, które po prostu nie ustępuje pomimo wystarczającej ilości snu.

Jeśli jesteś w depresji, możesz również mieć wrażenie, że wszystko dzieje się w zwolnionym tempie, ale nadal nie możesz nadążyć z powodu przytłaczającego psychicznego i fizycznego wyczerpania. Jeśli doświadczasz katatonii z depresją, możesz czuć się zablokowany lub w ciągłym stanie „zatrzymania”, co może zaalarmować osoby wokół ciebie.

6. Trudności z koncentracją, zapamiętywaniem lub podejmowaniem decyzji

Twoja zdolność koncentracji może zostać osłabiona, gdy pojawia się depresja. Możesz mieć wrażenie zamglenia lub martwić się, że tracisz zdolność „prostego myślenia”. Możesz także zapomnieć o ważnych spotkaniach lub zadaniach związanych z pracą i mieć problemy z podejmowaniem nawet prostych decyzji.

7. Kłopoty ze snem

Depresja może spowodować radykalną zmianę nawyków związanych ze snem. Możesz cierpieć na bezsenność. Możesz nie być w stanie zasnąć tak łatwo jak kiedyś lub budzić się wyjątkowo wcześnie. Twój sen może być również zakłócony, powodując budzenie się przez całą noc.

Zamiast niezdolności do spania, możesz rozwinąć hipersomnię (inaczej zaspanie). Możesz spać bez przerwy przez 10 godzin i nadal nie czuć się dobrze wypoczętym. Wszelkie problemy ze snem mogą prowadzić do problemów z nadążaniem za codziennymi zadaniami.

8. Zmiany apetytu lub masy ciała

Depresja może często powodować zmiany w wadze i nawykach żywieniowych. Niektórzy ludzie mogą mieć zwiększony apetyt, podczas gdy inni tracą ochotę na jedzenie. Możesz także przytyć lub schudnąć bez wysiłku.

9. Niepokój lub drażliwość

Depresja jest wyczerpująca dla umysłu i ciała. Możesz rozwinąć niską tolerancję na zachowania innych ludzi, stając się drażliwy lub porywczy. Czasami możesz nieoczekiwanie wybuchnąć na bliskich, a potem czuć się winnym z tego powodu.

Możesz również czuć się niespokojny. Może to prowadzić do przeskakiwania od jednej myśli do drugiej lub od jednego działania do drugiego. Możesz być niespokojny i nawet tego nie zauważyć.

10. Myśli lub próby samobójcze

Jeśli jesteś w depresji, możesz zacząć mieć myśli o tym, że nie chcesz już żyć. To poważny objaw, który oznacza, że ​​czas szukać pomocy. Myśli samobójcze pojawiają się, gdy ktoś myśli o zakończeniu swojego życia. Może to wyglądać jak rysowanie lub pisanie o samobójstwie, zamykanie kont w mediach społecznościowych lub żegnanie się z bliskimi.

Kiedy udać się do lekarza

Skąd wiesz, kiedy nadszedł czas, aby umówić się na wizytę u psychiatry lub psychoterapeuty, aby omówić objawy?

Krótka odpowiedź. Jeśli twoje objawy są niepokojące lub zakłócają twoją pracę, życie rodzinne lub towarzyskie.

Jeśli uważasz, że możesz mieć depresję, ale nadal nie masz pewności, dostępne są narzędzia online, które mogą pomóc w ustaleniu punktu wyjścia. Wszelkie objawy depresji są wystarczającym powodem, aby porozmawiać z pracownikiem służby zdrowia. Oznaki depresji mogą również wystąpić w przypadku innych schorzeń, dlatego dobrym pomysłem jest ich wcześniejsze wykluczenie.

Jeśli otrzymasz diagnozę depresji, nie jesteś sam. Istnieje wiele opcji leczenia, które pomogą Ci poczuć się lepiej.

Życzymy spokojnego dnia. Zespół Holisens

Kiedy udać się po wsparcie psychiatry?

Psychiatra to lekarz medycyny, który może diagnozować i leczyć stany psychiczne, emocjonalne i behawioralne. Psychiatra może przepisywać leki i zabiegi medyczne oraz wystawiać zwolnienia.

Czym zajmuje się psychiatra?

Psychiatra to lekarz będący ekspertem w dziedzinie psychiatrii. Psychiatra zajmuje się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką zaburzeń psychicznych, emocjonalnych i behawioralnych.

Jaka jest różnica między psychiatrą a psychologiem?

Psychologowie leczą choroby psychiczne za pomocą psychoterapii. Psycholog w odróżnieniu od psychiatry nie może przepisywać leków.

Psychiatrzy zazwyczaj leczą bardziej złożone schorzenia psychiczne, zwłaszcza te, które wymagają leków, leczenia lub hospitalizacji. Psychiatra bardzo często ściśle współpracuje z psychologiem lub psychoterapeutą podczas procesu pracy z Pacjentem. Zakres działania i pomocy tych specjalistów uzupełnia się wzajemnie.

Spotkania z psychologiem zazwyczaj są częstsze niż z psychiatrą. Psycholog lub psychoterapeuta omawia na bieżąco to z czym zmaga się pacjent, psychiatra natomiast czuwa nad stanem pacjenta podczas wizyt kontrolnych. Często w znacznym stopniu posiłkując się wywiadem i opisem psychologa prowadzącego.

Współpraca psychologa i terapeuty z psychiatrą jest bardzo istotnym elementem szybkiej poprawy stanu zdrowia Pacjenta.

Co robi psychiatra?

Psychiatra ocenia, diagnozuje i leczy zaburzenia psychiczne, emocjonalne i behawioralne.

Psychiatrzy są lekarzami i mogą zlecać lub przeprowadzać różne testy medyczne i psychologiczne. Testy te, w połączeniu z rozmowami na temat objawów oraz historii medycznej i rodzinnej, umożliwiają psychiatrom diagnozowanie schorzeń psychicznych.

Psychiatrzy opracowują również zindywidualizowane plany leczenia, które mogą obejmować psychoterapię, leki i inne zabiegi medyczne.

Co leczy psychiatra?

Psychiatrzy mogą diagnozować i leczyć wiele rodzajów schorzeń, w tym:

• uzależnienia
• choroba Alzheimera
• fobie
• ADHD
• DDA
• spektrum autyzmu
• zaburzenie afektywne dwubiegunowe
• depresja
• zaburzenia dysocjacyjne
• zaburzenia odżywiania
• zaburzenie obsesyjno-kompulsywne (OCD)
• zaburzenie lękowe
• zaburzenia osobowości
• PTSD
• schizofrenia
• zaburzenia snu

Jakie metody leczenia stosują psychiatrzy?

Psychiatrzy stosują i przepisują różne metody leczenia, w tym:

• Psychoterapia
• Leki
• Inne metody leczenia, takie jak przedczaszkowa stymulacja magnetyczna (TMS).

Leczenie chorób psychicznych jest bardzo indywidualne dla każdej osoby, często obejmuje ono kombinację terapii.

Psychoterapia

Psychoterapia, to leczenie polegające na rozmowie ze specjalistą zdrowia psychicznego, terapeuta pomaga zidentyfikować i przepracować czynniki, które wpływają zdrowie psychiczne. Oprócz rozmowy, terapeuci stosują w razie potrzeby pomoce diagnostyczne w postaci różnego rodzaju testów.

Celem psychoterapii jest wyeliminowanie lub kontrolowanie niesprawnych lub niepokojących wzorców myślowych i behawioralnych w celu poprawy funkcjonowania pacjenta. Psychoterapia może być krótkoterminowa lub długoterminowa, w zależności od objawów i stanu.

Istnieje kilka rodzajów psychoterapii, w tym:

• Terapia poznawczo-behawioralna (CBT).
• Terapia interpersonalna (IPT).
• Terapia poznawcza oparta na uważności (MBCT).
• Dialektyczna terapia behawioralna (DBT).
• Terapia rozwiązywania problemów (PST).
• Terapia psychodynamiczna.

Leki

Psychiatrzy mogą przepisać leki pomagające w leczeniu chorób psychicznych. Leki te działają na zmianę sygnalizacji chemicznej i komunikacji w mózgu, co może zminimalizować niektóre niepokojące lub doskwierające objawy.

Psychiatrzy często przepisują leki w połączeniu z psychoterapią.

Klasy leków, które zwykle przepisują psychiatrzy, obejmują:

• Leki przeciwdepresyjne
• Leki przeciwpsychotyczne
• hipnotyczne
• Stabilizatory nastroju
• Środki uspokajające i przeciwlękowe
• Stymulanty
• Ketamina
• Inne zabiegi

Kiedy powinienem zobaczyć się z psychiatrą?

Określenie terminu wizyty u psychiatry często wymaga szczerej samooceny objawów i codziennych doświadczeń. Chociaż nie powinieneś próbować samodzielnie diagnozować żadnych konkretnych schorzeń psychicznych, możesz uświadomić sobie i odnotować zachowania, emocje i wzorce myślowe, które są niezdrowe i zakłócają Twoje codzienne życie.

Chociaż szukanie pomocy w przypadku problemów ze zdrowiem psychicznym może być trudne i przytłaczające, jest to konieczne. Choroby psychiczne są bardzo powszechne, a zdrowie psychiczne jest tak samo ważne jak zdrowie fizyczne.

Jeśli korzystasz z pomocy terapeuty, może Cię on skierować do psychiatry. Jeśli będzie to Twoja pierwsza wizyta związana ze zdrowiem psychicznym, możesz udać się bezpośrednio do psychiatry w celu diagnozy i uzyskania planu leczenia.

Epizody pogorszenia stanu zdrowia psychicznego mogą pojawiać się losowo, rzadko lub być stałe. Ważną rzeczą do zapamiętania jest to, że jeśli negatywnie wpływają na jakość życia, jest to wyraźny znak, że powinnaś / powinieneś szukać pomocy.

Jeśli masz którykolwiek z poniższych objawów lub doświadczeń, możesz rozważyć wizytę u psychiatry lub poinformowanie o tym swojego lekarza pierwszego kontaktu:

• Niezdolność do zarządzania lub kontrolowania swoich emocji.
• Ciągłe lub częste epizody złości.
• Nadmierne lub irracjonalne obawy.
• Angażowanie się w ryzykowne zachowania.
• Nadmierne zmartwienie i/lub smutek.
• Znaczące zmiany we wzorcach snu.
• Stosowanie substancji psychoaktywnych.
• Zaburzenia odżywiania.
• Spadek wydajności w szkole lub pracy.
• Wycofanie się z sytuacji społecznych.
• Myśli o samookaleczeniu.

Pamiętaj, że posiadanie lub szukanie pomocy w przypadku choroby psychicznej nie jest wstydem. Im szybciej zwrócisz się o pomoc i leczenie, tym szybciej poczujesz się lepiej.

Czego mogę się spodziewać podczas wizyty u psychiatry?

Aby jak najlepiej wykorzystać wizytę u psychiatry, warto się do niej przygotować. Sposoby przygotowania obejmują:

Przynieś listę najważniejszych kwestii, które chcesz omówić ze swoim psychiatrą.

• Omów nowe objawy lub zmiany w istniejących lub wcześniejszych objawach. Rozważ prowadzenie codziennego dziennika objawów, aby łatwiej było śledzić, jak objawy się zmieniają lub wpływają na jakość życia.
• Omów wszelkie zmiany w swoim ogólnym stanie zdrowia fizycznego.
• Omów historię chorób fizycznych i psychicznych swojej rodziny.
• Podziel się ze swoim psychiatrą, jak postrzegają cię inni, zwłaszcza rodzina, przyjaciele i współpracownicy, którym naprawdę na tobie zależy.
• Przynieś listę wszystkich aktualnie przyjmowanych leków i substancji. Uwzględnij leki na receptę; Leki bez recepty; wszelkie witaminy, suplementy i produkty ziołowe.
• Bądź szczera / szczery, nie zatajaj faktów lub swoich obaw przed psychiatrą lub psychologiem. Im bardziej się otworzysz tym celniejszą uzyskasz pomoc.

Jakie pytania zadać psychiatrze?

Pomocne może być zadawanie psychiatrze następujących pytań podczas wizyty:

• Jaka jest moja diagnoza i jak do niej doszedłeś?
• Jakie masz doświadczenie w leczeniu mojego schorzenia?
• Jakie są moje możliwości leczenia?
• Kiedy mogę spodziewać się poprawy?
• Skąd będę wiedzieć, że czuję się lepiej?
• Co powinienem zrobić, jeśli czuję się gorzej?
• Z kim mam się skontaktować w nagłym przypadku związanym z moim stanem?
• Jakie są skutki uboczne mojego leku?
• Czy będziesz współpracować z moimi innymi lekarzami / terapeutami?

Chociaż uznanie i szukanie pomocy w przypadku zaburzeń zdrowia psychicznego może być przytłaczające, często bywa koniecznością. Bardzo często również przynosi szybkie efekty i złagodzenie objawów, zwłaszcza przy wczesnym rozpoznaniu.

Psychiatra może postawić trafną diagnozę i zaproponować plan leczenia. Psychiatrzy i psychoterapeuci są ekspertami w swojej dziedzinie i mają aktualną wiedzę na temat badań, leków i ścieżek terapeutycznych, które mogą Ci pomóc. Twój psychiatra będzie z tobą współpracował, aby ustalić najlepszy dla ciebie plan leczenia.

Dobrego dnia,

Zespół Holisens

Jak mieć zdrowe relacje ze sobą?

Czym są relacje ze sobą?

Twoja relacja z samym sobą obejmuje między innymi samoświadomość, samoakceptację i troskę o siebie. Wpływa na twoje zdrowie psychiczne i emocjonalne oraz twoje więzi z innymi ludźmi. Zdrowa relacja z samym sobą może poprawić zdrowie psychiczne, relacje, a nawet wydajność pracy.

Kiedy jesteś w zdrowej relacji ze sobą, wykorzystujesz swoje mocne strony i możliwości. Cenisz to, kim jesteś i czego doświadczyłeś. Dbasz o swoje zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne.

4 sposoby na zbudowanie zdrowej relacji ze sobą:

Co jeśli nie masz jeszcze silnej relacji ze sobą lub chcesz ją poprawić? Oto cztery strategie, które mogą pomóc ci lepiej dogadać się ze sobą.

1. Spróbuj zbudować zdrowy wewnętrzny dialog

Twój „wewnętrzny dialog” to sposób, w jaki rozmawiasz ze sobą. Zdrowy lub pozytywny dialog wewnętrzny buduje pewność siebie i pomaga radzić sobie z lękiem i depresją. Niezdrowy dialog wewnętrzny może zwiększyć poczucie wstydu lub podsycić negatywne myślenie.

Aby pielęgnować zdrowy wewnętrzny dialog, zastanów się nad tym, jak rozmawiasz ze sobą w ciągu dnia. Czy jesteś miły? Czy koncentrujesz się na rzeczach, które idą źle, czy na rzeczach, które idą dobrze? Następnie spróbuj pomyśleć o wdzięczności. Skupienie się na tym, co idzie dobrze w twoim życiu, może pomóc ci rozwinąć ogólną praktykę wdzięczności.

To naturalne, że od czasu do czasu pojawiają się negatywne myśli, zmartwienia lub nawet stany depresyjne. Pomocne może być szukanie dowodów, które zaprzeczają Twoim negatywnym myślom.

2. Określ swoje mocne strony i możliwości

Docenianie swoich mocnych stron może pomóc ci zbudować pewność siebie. Zaakceptowanie tego, że masz możliwości rozwoju, może pomóc ci być dla siebie łagodnym i wyrozumiałym.

Spróbuj napisać listę swoich mocnych stron. Jeśli jest to trudne, zastanów się nad zapytaniem wspierających przyjaciół i członków rodziny, co w tobie widzą. Mentor, trener lub psycholog może pomóc ci zidentyfikować twoje unikalne cechy i dowiedzieć się, jak pracować nad rozwijaniem dodatkowych umiejętności.

3. Spędzanie czasu w samotności

Czas spędzony w samotności może pomóc w stworzeniu przestrzeni do samooceny i pracy wewnętrznej. Możesz skoncentrować się na identyfikacji:

• podstawowych przekonań
• sympatii i antypatii
• aktualnych wyzwań
• życiowych celów

Dla każdego “czas dla siebie” może wyglądać inaczej. Może znajdziesz godzinę na przerwę na kawę, długą kąpiel lub spacer. Być może zdecydujesz się wziąć udział w wydarzeniu sportowym. Może włączasz swój ulubiony podcast i posprzątasz w domu.

4. Staraj się dbać o swoje potrzeby

Szacunek do siebie jest bardzo istotny, aby mieć zdrowe relacje ze sobą i innymi.  Dbanie o siebie może wyglądać następująco:

• spożywanie pokarmów bogatych w składniki odżywcze
• aktywność fizyczna
• poprawa higieny snu
• udział w kursie lub znalezienie nowej pracy
• spędzanie czasu z bliskimi
• pisanie dziennika
• praktyka technik relaksacyjnych
• szukanie profesjonalnego wsparcia

Kiedy szukać pomocy?

Rozważ skorzystanie z pomocy psychologa, jeśli masz trudności z nawiązaniem pełnej empatii relacji ze sobą lub jeśli doświadczyłeś niekorzystnych okoliczności, które mogą wymagać pomocy z zewnątrz.

Terapeuta może pomóc ci rozwinąć umiejętności radzenia sobie i zidentyfikować sposoby rozwijania wdzięczności, samoświadomości i współczucia dla siebie.

4 powody, dla których twoja relacja z samym sobą ma znaczenie

1. Lepsze relacje z innymi

To, jak siebie postrzegasz i traktujesz, wpłynie na to, jak odnosisz się do wszystkich wokół. Ludzie, którzy kochają i troszczą się o siebie, częściej kochają i troszczą się o przyjaciół, rodzinę czy związek z partnerem lub partnerką. Ci, którzy mają współczucie dla własnych błędów, mogą łatwiej okazywać współczucie innym. Wiedza o tym, jak powinieneś być traktowany, zmniejsza prawdopodobieństwo pozostawania w niezdrowych związkach lub rozwijania cech współzależności.

2. Poprawa zdrowia psychicznego

Badania pokazują, że pozytywne relacje z samym sobą wiążą się z lepszym zdrowiem psychicznym. Naukowcy, którzy badali uczniów w wieku od 15 do 21 lat, odkryli, że wysoka samoocena i dobre zdrowie psychiczne idą w parze. Inne badanie przeprowadzone na studentach uniwersyteckich wykazało podobne wyniki. Uczestnicy, którzy doświadczali lęku, depresji lub zgłaszali uczucie „poza kontrolą”, byli w stanie poprawić swoje zdrowie psychiczne, koncentrując się na rozwijaniu poczucia własnej wartości i pewności siebie.

3. Większa produktywność

Lubienie i akceptowanie siebie może mieć również pozytywny wpływ na poziom produktywności. Badanie opublikowane w 2018 roku ujawniło, że uczniowie o wysokiej samoocenie mieli lepsze wyniki w nauce. Pozytywne emocje mogą zwiększyć twoją energię. Ponadto identyfikacja poprzez samoświadomość tego, w czym jesteś dobry, może pomóc w opracowaniu skutecznych procesów wykonywania zadań. Kiedy zrozumiesz swoje możliwości rozwoju, możesz pracować nad ich przezwyciężeniem lub powstrzymaniem ich przed przeszkadzaniem w pracy.

4. Lepsze rozwiązywanie problemów

Czasami zagrożenia lub problemy mogą wydawać się przytłaczające, ponieważ potajemnie wierzysz, że sobie z nimi nie poradzisz. Jeśli nie rozumiesz swoich mocnych stron lub nie ufasz sobie w robieniu trudnych rzeczy, bardziej prawdopodobne jest, że wpadniesz w stan nerwowy lub paniczny, gdy pojawi się problem. Kiedy masz zdrowy związek ze sobą, bardziej prawdopodobne jest, że wiesz, jakie masz możliwości i rozumiesz, jak dbać o siebie w trudnych momentach. Możesz rozwinąć poczucie, że poradzisz sobie z przeszkodami i wyzwaniami.

Od Holisens

Zdrowa relacja z samym sobą może pomóc ci lepiej radzić sobie z wyzwaniami życiowymi i problemami ze zdrowiem psychicznym. Może również poprawić relacje społeczne i wydajność pracy. Praktykowanie pozytywnego wewnętrznego dialogu, odnajdywanie swoich mocnych stron, znajdowanie czasu dla siebie na pracę wewnętrzną i praktykowanie dbania o siebie może pomóc w poprawie relacji z nie tylko z samym sobą ale i Twoim otoczeniem

Dobrego dnia!

Zespół Holisens

Najczęstsze zaburzenia psychiczne Polek i Polaków

Zaburzenia psychiczne są poważnym i wciąż pogłębiającym się problemem zdrowotnym nie tylko w Polsce ale i na całym świecie.

Według WHO dolegliwości psychiczne są obok chorób układu krążenia i nowotworów najpoważniejszym wyzwaniem zdrowotnym ludzkości.

Znamienne jest to, że na dolegliwości psychiczne o różnym natężeniu cierpi prawie aż 40% Polaków. Niestety tylko jedna trzecia z tych osób korzysta z jakiejkolwiek formy leczenia lub wsparcia.

Przekładając to na liczby, w Polsce zaburzenia psychiczne dotyczą 9 milionów dorosłych Polaków i ok. 6 milionów dzieci oraz młodzieży.

Zaburzenia psychiczne w XXI wieku

Na miejscu pierwszym pośród zaburzeń psychicznych jest depresja. Choroba ta jest zaliczana do grupy chorób cywilizacyjnych. Co ciekawe depresja jest także najbardziej kosztowną chorobą dla gospodarki i służby zdrowia zaraz po nowotworach.

Do równie poważnych i częstych zaburzeń psychicznych należą: zaburzenia lękowe, zaburzenia spowodowane nadużywaniem substancji psychoaktywnych, ADHD i bezsenność.  Najczęstszym zaś powodem tak zwanej niepełnej sprawności jest: depresja, demencja i choroba alkoholowa. Niestety coraz częściej choroby psychiczne dotykają dzieci i młodzieży.

Dowiedz się więcej na temat czterech najczęstszych dolegliwości psychicznych w Polsce. Kiedy należy zareagować i kiedy zwrócić się o pomoc?

Depresja

Depresja jest najczęstszym zaburzeniem psychicznym nie tylko w Polsce ale również na świecie. Zmaga się z nią kilkadziesiąt procent populacji. Należy pamiętać, że nie jest to cwilowe obniżenie nastroju, lecz poważny problem stawiany przez medycynę na równi z fizycznymi problemami zdrowotnymi jak choćby choroby sercowo-naczyniowe.

Depresja może w żadnym stopniu nie być związana z warunkami i środowiskiem życia danej osoby. Należy pamiętać, że komunikaty: “czym ty się przejmujesz”, “będzie dobrze”, “przecież inni mają gorzej i nie narzekają” nie mają tu absolutnie żadnego zastosowania. Na szczęście świadomość społeczna stale rośnie i coraz rzadziej spotykamy się z podobnym odbiorem depresji, niemniej zawsze warto to podkreślać.

Niestety szacuje się, że ponad połowa przypadków depresji w Polsce pozostaje niezdiagnozowana. Wciąż w dużej grupie panuje przeświadczenie, że depresja oznacza słabość, “że coś jest ze mną nie tak” lub po prostu wstydzimy się. Podkreślamy bardzo mocno: Depresja jest chorobą, którą powinno się i przede wszystkim można skutecznie leczyć. Im wcześniej osoba cierpiąca na depresję i jej otoczenie otrzyma specjalistyczne wsparcie, tym skuteczność terapii będzie znacznie wyższa a leczenie bardziej przystępne.

Nie starajmy się przeczekać depresji, ponieważ sama nie przejdzie, a odkładanie leczenia może jedynie pogłębić objawy. Należą: 

• utrata radości i chęci życia
• rezygnacja lub ograniczenie aktywności społecznej, 
• lęk
• utrata sensu życia
• zaburzenia koncentracji
• wahania samopoczucia i wiele innych uciążliwych objawów

Po specjalistyczną pomoc należy zwrócić się, gdy objawy utrzymują się powyżej 2 tygodni. Więcej na temat depresji: TU

Zaburzenia lękowe, nerwica lękowa

Zaburzenia lękowe są znaczącą grupą często występujących dolegliwości psychicznych Zaburzenia tego rodzaju mają wpływ na postrzeganie rzeczywistości, procesy myślowe i emocje chorego co oczywiście przekłada się również na określone rodzaje zachowań. Pacjenci z tym zaburzeniem doświadczają lęku napadowego lub przewlekłego, chorym towarzyszy często nieustanny strach, który staje się barierą w codziennym funkcjonowaniu. Pośród zaburzeń lękowych należy wyróżnić: 

• zespół lęku uogólnionego, 
• fobie, 
• zaburzenia lękowe z napadami paniki, 
• zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, 
• zaburzenia adaptacyjne, 
• ostre reakcje na stres,
• zaburzenia stresu pourazowego

Jak Pokonać stres?

Każdy rodzaj zaburzeń lękowych ma odmienne podłoże, może być wywoływany różnymi czynnikami, oraz przebiegać z różnym stopniem nasilenia. Konieczne w tym przypadku jest dobranie indywidualnej terapii u psychoterapeuty / psychiatry. Często wystarczająca jest terapia,by pacjent nauczył się, jak rozpoznawać swoje schematy myślowe oraz radzić sobie z lękiem.

Niekiedy jednak potrzebne jest leczenie farmakologiczne lub synergia obu tych metod. Więcej na temat zaburzeń nerwicowych znajdziesz TU.

Uzależnienie

Do najczęstszych zaburzeń psychicznych w Polsce należy zaliczyć uzależnienia, w szczególności uzależnienie od alkoholu oraz środków psychoaktywnych. Alkohol, narkotyki i leki prowadzą nie tylko uzależnienia, ale też do określonych zachowań i zaburzeń psychicznych. Mogą stać się przyczyną wielu chorób psychicznych lub nasilać ich dolegliwości. Często spotykaną dolegliwością jest na przykład wzmożony lęk dzień po spożyciu alkoholu. 

Dolegliwości te mogą być konsekwencją długotrwałego stosowania substancji psychoaktywnych. Należą do nich:

• demencja
• paranoja alkoholowa
• zespół Otella
• zespół Korsakowa

Bardzo często zdarza się także, że jednorazowe lub kilkurazowe zastosowanie określonych substancji powoduje wyzwolenie mechanizmów prowadzących do choroby psychicznej.

Zaburzenia snu

Zaburzenia snu, dotyczą zarówno nieprawidłowej ilości jak i jakości snu, mogą obejmować:

• bezsenność
• nadmierną senność
• narkolepsję
• parasomnię czyli lęki i koszmary nocne

Potrzebujemy odpowiedniej ilości i jakości snu. To moment dla naszego umysłu na poukładanie myśli i wyrównanie chemii w organizmie. W związku z ciągłym pędem i niezdrowym trybem życia a także stresem, organizm nieustannie znajduje się w trybie walki, ucieczki lub paraliżu, który powoduje między innymi właśnie zaburzenia snu. Długotrwałe zaburzenia snu wywołują znaczne zmiany w procesach myślowy, postrzeganiu rzeczywistości oraz w osobowości danego człowieka. Znacznie także utrudniają normalne funkcjonowanie i stają się przyczyną rozwoju innych chorób psychicznych.

Oczywiście, dolegliwości, na które cierpimy jest znacznie więcej, przeczytasz o nich na naszym blogu lub w zakładce “problematyka”

Jak Smacznie spać? Wskazówki dla dobrego snu

Jeżeli dostrzegasz u siebie lub swoich bliskich, symptomy któregokolwiek z powyższych zaburzeń, udaj się na konsultację ze specjalistą. Podczas poczucia bezradności i lęku najgorszy jest lęk w sięgnięciu po wsparcie.

Na szczęście schorzenia te są w dużym stopniu rozpoznane i istnieje szereg skutecznych metod terapii. Spokojnego dnia! Zespół Holisens

Wypalenie Zawodowe

Co to znaczy być wypalonym zawodowo?

Każdy z nas, od czasu do czasu, doświadcza w swoim życiu stresu i zmęczenia, związanego z pracą, jest to rzecz jak najbardziej naturalna i na ogół przemija z czasem, za pomocą odpowiedniej ilości snu, dobrego wypoczynku czy wraz z poradzeniem sobie z sytuacją, będącą źródłem niepokoju.

Zdarza się jednak, że wyczerpanie utrzymuje się, a wraz z nim zanika niegdyś obecne zainteresowanie zawodem, jak i satysfakcja z wykonywanej pracy. Może to być spowodowane coraz bardziej powszechnym problemem społecznym, znanym jako syndrom wypalenia zawodowego. Wypalenie zawodowe jest szczególnym rodzajem stresu związanego z pracą – stanem fizycznego lub emocjonalnego wyczerpania, który obejmuje również poczucie zmniejszonego spełnienia i utraty tożsamości osobistej.

Jak objawia się wypalenie zawodowe?

Chociaż u każdego objawy mogą wyglądać nieco inaczej, do najczęstszych symptomów wypalenia zawodowego zaliczane są:

• Nieustanny stres – wyzwania powodują lęk, zamiast motywować, niewykonane zadania i wszelkie interakcje przytłaczają, powodując niemożliwe do rozluźnienia napięcie.
• Spadek zainteresowania – dawniej pasjonująca praca traci swój urok, zaczyna nudzić.
• Zmiany w nastroju – ciągłe przygnębienie, frustracja, cyniczny stosunek do zawodu i otoczenia
• Obniżona samoocena – niedocenianie swoich kompetencji, sukcesów, brak wiary w samego siebie.
• Depersonalizacja – poczucie bycia oderwanym od swojego ciała, umysłu. 
• Przewlekłe zmęczenie – brak energii, przeszkodą stają się nawet najprostsze, fizycznie niewyczerpujące czynności, obniżona produktywność.
• Problemy ze snem – bezsenność, trudność w zasypianiu, wstawaniu rano, lekki, nieprzynoszący wytchnienia sen.
• Problemy z koncentracją – nieumiejętność skupienia się, zapamiętywania informacji.
• Dolegliwości psychosomatyczne – bóle głowy, brzucha, duszności.
• Smutek
• Choroby sercowo-naczyniowe
• Cukrzyca

Postaraj odpowiedzieć sobie na pytanie:

• Czy stałeś się cyniczny lub krytyczny w pracy?
• Czy masz problemy z rozpoczęciem pracy?
• Czy stałeś się drażliwy lub niecierpliwy wobec współpracowników, klientów?
• Czy brakuje Ci energii, aby być konsekwentnie produktywnym?
• Czy trudno Ci się skoncentrować?
• Brakuje Ci satysfakcji ze swoich osiągnięć?
• Czy czujesz się rozczarowany swoją pracą?
• Czy używasz jedzenia, narkotyków lub alkoholu, aby poczuć się lepiej lub po prostu nie czuć?
• Czy twoje nawyki snu się zmieniły?
• Czy niepokoją Cię niewyjaśnione bóle głowy, problemy z żołądkiem lub jelitami lub inne dolegliwości fizyczne?

Jeśli odpowiedziałeś twierdząco na którekolwiek z tych pytań, być może doświadczasz wypalenia zawodowego. Rozważ rozmowę z lekarzem lub terapeutą.

 

Możliwe przyczyny wypalenia zawodowego

Wypalenie zawodowe może wynikać z różnych czynników, w tym:

• Brak kontroli.
• Niemożność wpływania na decyzje, które wpływają na Twoją pracę – takie jak harmonogram, zadania lub obciążenie pracą.
• Brak zasobów potrzebnych do wykonywania swojej pracy.
• Niejasne oczekiwania dotyczące pracy.
• Dysfunkcyjna dynamika miejsca pracy.
• Skrajne aktywności. Praca monotonna lub chaotyczna.
• Brak wsparcia społecznego.
• Brak równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.

Zapobieganie wypaleniu zawodowemu

Jeżeli zauważasz u siebie tylko niektóre z objawów wypalenia

 zawodowego lub obawiasz się spotkania z tym problemem w przyszłości, warto wiedzieć w jaki sposób można go uniknąć. Przede wszystkim ważne jest dbanie o swoje zdrowie fizyczne, pilnowanie regularnego cykl snu, zbilansowanej diety oraz uprawianie aktywności fizycznej. Warto też, aby uniknąć przeciążenia, nauczyć się różnych ćwiczeń relaksacyjnych, dbać o prawidłowy odpoczynek oraz unikać monotonności, zmieniać zadania i wykonywać je na różne sposoby.

Terapia wypalenia zawodowego

Jeżeli podejrzewasz, że masz w swoim życiu do czynienia z wypaleniem zawodowym, najlepiej jest niezwłocznie udać się do specjalisty – psychologa, psychoterapeuty. Poza postawieniem odpowiedniej diagnozy, będzie on w stanie zadbać o dostosowane do twoich potrzeb, indywidualne leczenie. Może to być między innymi wypracowanie strategii radzenia sobie z sytuacjami kryzysowymi, uodpornienia na stres czy umiejętności balansowania swojego życia prywatnego z zawodowym. Czasem konieczna może być zmiana pracy/stanowiska lub leczenie farmakologiczne.

Od 1 stycznia 2022 roku,

 możliwe jest także otrzymanie L4 na wypalenie zawodowe, warto jednak pamiętać że zwykłe odsunięcie czy ucieczka od pracy nie zdoła rozwiązać problemu, może tylko udostępnić więcej czasu i lepsze warunki na zaradzenie temu problemowi.

Jak sobie radzić z wypaleniem zawodowym?

• Zmieniaj swoją rutynę. Różnorodność w twoim życiu pomoże ci wyrwać się z nieprzyjemnego cyklu.
• Spróbuj wyznaczyć cele dotyczące tego, co należy zrobić, a co może poczekać.
• Szukaj wsparcia. Niezależnie od tego, czy wśród przyjaciół, współpracowników czy bliskich
• Spróbuj relaksującej aktywności po za miejscem pracy lub technik relaksacji w biurze
• Omów konkretne obawy ze swoim przełożonym. Być może uda Wam się wspólnie zmienić oczekiwania lub osiągnąć kompromis.
• Nie przestawaj się uczyć. Poczucie wypalenia często bierze się z braku osobistego rozwoju a nowe umiejętności są na to świetnym lekarstwem.
• Ustaw granicę. Oddziel czas i przestrzeń, które przeznaczasz na pracę od tych przeznaczonych na twoje życie prywatne.
• Dbaj o swoje ciało. Sen, ruch i odpowiednia dieta może w znacznym stopniu poprawić Twoje samopoczucie.
• Miej dobrą relację z samym sobą. Nie skupiaj się na swoich wadach, doceniaj swoje mocne strony
• pozwól sobie na odpoczynek

Zachowaj otwarty umysł podczas rozważania swoich opcji. Postaraj się, aby wymagająca lub niesatysfakcjonująca praca nie zagrażała Twojemu zdrowiu. Nie musisz za wszelką cenę starać się odnaleźć w danym miejscu pracy. Odpowiedni, bezstronny specjalista, wysłucha Cię i pomoże przeanalizować sytuację a także zasugeruje i pomoże Ci wybrać odpowiednie ro związanie.

Asperger u dzieci i dorosłych

Zespół Aspergera (ZA) to zaburzenie neurorozwojowe zaliczane do spektrum autyzmu. ZA powoduje problemy w interakcjach społecznych i komunikacji. Charakteryzuje się też ograniczonym, powtarzalnym repertuarem zainteresowań i aktywności. 

Co to jest zespół Aspergera?

Syndrom Aspergera cechuje się nieprawidłowościami w funkcjonowaniu społecznym, komunikacji oraz szczególnymi zainteresowaniami i czynnościami rutynowymi.

Zaburzenie wzięło swoją nazwę od nazwiska Hansa Aspergera, który w 1944 roku jako pierwszy opisał grupę chłopców z „psychopatią autystyczną”. W charakterystyce problemu lekarz zwrócił uwagę nie tylko na deficyty społeczno-komunikacyjne pacjentów. Akcentował też ich prawidłowy rozwój intelektualny i językowy, zdolności oraz potencjał, nazywając podopiecznych „małymi profesorami”. 

Jakie są przyczyny zespołu Aspergera?

Przyczyny zespołu Aspergera i innych zaburzeń ze spektrum autyzmu nie zostały do końca poznane. Na podstawie dostępnych dowodów uważa się, że rolę w powstawaniu problemu odgrywa współdziałanie wielu czynników. Główne hipotezy wskazują na nieprawidłowy rozwój lub uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego spowodowane przez uwarunkowania genetyczne, infekcyjne i powikłania w okresie ciążowym i poporodowym. 

Objawy zespołu Aspergera

Objawy zespołu Aspergera mogą mieć różne nasilenie – od dyskretnych po utrudniające funkcjonowanie. Osoby z tym zaburzeniem są postrzegane nie tyle jako chore, co jako zamknięte w sobie lub źle wychowane. Często, zwłaszcza w młodym wieku stają się podmiotem żartów czy odrzucenia.

Do symptomów ZA należą m.in.:

• brak potrzeby lub nieumiejętność nawiązywania kontaktów z rówieśnikami,
• nieadekwatne zachowania społeczne,
• brak umiejętności interpretowania zachowań innych ludzi,
• mała zdolność przypisywania innym osobom różnych stanów psychicznych,
• nieprawidłowa i nieadekwatna ekspresja własnych emocji, 
• niezwykle nasilone, wyizolowane zainteresowania, np. z zakresu nauk ścisłych, astronomii, transportu, systematyki czy faktografii, 
• ograniczone, powtarzające się i stereotypowe wzorce zachowania i zainteresowań,
• trudności w radzeniu sobie z nieoczekiwanymi zmianami,
• zachowania przesadnie formalne, przywiązane sztywno do zasad,
• trudności z prowadzeniem rozmowy (problemy w zakresie używania języka w sytuacjach społecznych, rozpoznawania różnych znaczeń tego samego słowa oraz niezwykły ton, akcent i intonacja mowy),
• nadwrażliwość sensoryczna (nieadekwatna nadwrażliwość na niektóre bodźce zmysłowe, np. światło czy dźwięk), 
• zaburzenia koordynacji ruchowej.
  U części osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu ujawniają się ponadprzeciętne zdolności, np. arytmetyczne, muzyczne, wzrokowo-przestrzenne, plastyczne i pamięci mechanicznej.

Diagnostyka zespołu Aspergera

Diagnostyka zaburzeń ze spektrum autyzmu oparta jest na analizie zachowania i przebiegu rozwoju. Rozpoznanie ZA stawia się u osób z objawami autystycznymi w zakresie relacji społecznych oraz zachowania i zabawy, ale o prawidłowym funkcjonowaniu intelektualnym i bez ewidentnych zaburzeń w rozwoju mowy. Dla diagnozy ważne jest stwierdzenie, że rozwój dziecka do 3. roku życia przebiegał prawidłowo. 

Zespół Aspergera u dzieci

Zespół Aspergera jest zazwyczaj rozpoznawany u dzieci w wieku przedszkolnym lub szkolnym. Z biegiem czasu funkcjonowanie większości osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu poprawia się, co wynika z nabywania przez nie umiejętności społecznych.

Niekiedy pacjent uczy się tworzenia więzi, choć relacje społeczne są powierzchowne, a okazywanie uczuć w stosunku do innych – ograniczone. U części osób następuje nasilenie objawów. Ma to związek z pojawieniem się innych problemów czy powikłań ZA, np. zaburzeń nastroju.

Jakie są metody leczenia zespołu Aspergera?

Leczenie Aspergera polega na oddziaływaniu psychospołecznym. Obejmuje ono zarówno pacjenta, jak i środowisko, w którym funkcjonuje. Podstawową rolę spełnia psychoedukacja, której celem jest przekazanie otoczeniu dziecka informacji o trudnościach i ograniczeniach związanych z zaburzeniem. Ważne jest dostosowanie metod i procesu uczenia się do indywidualnych możliwości osoby z ZA oraz dążenie do jej uspołecznienia. 

Wśród metod leczenia zespołu Aspergera trzeba również wymienić terapię poznawczo-behawioralną oraz grupowy trening umiejętności społecznych. Niektórym pacjentom zalecana jest także farmakoterapia. Służy ona łagodzeniu objawów, które najbardziej zaburzają funkcjonowanie danej osoby.

Zespół Aspergera u dorosłych

Sposób funkcjonowania i potrzeby dorosłych z ZA mogą być różne. Nieliczne z tych osób są w stanie stworzyć i utrzymać związek partnerski. Oszacowano, że niemal połowa pacjentów izoluje się i nie akceptuje innych osób. Około 20% dorosłych z syndromem Aspergera stara się aktywnie uczestniczyć w życiu.

Dzięki swoim zainteresowaniom i zdolnościom mogą oni odnosić sukcesy w wybranych dziedzinach nauki i sztuki. Stale występuje u nich jednak tendencja do nieszablonowych wypowiedzi i nieadekwatnych zachowań w sytuacjach społecznych czy brak właściwego dystansu. 

Zespół Aspergera a klasyfikacja chorób ICD-11

Warto wiedzieć, że w najnowszej klasyfikacji chorób ICD-11 Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zespół Aspergera nie funkcjonuje jako odrębna diagnoza. W tej systematyce wszystkie zaburzenia, które charakteryzują się objawami autystycznymi objęto wspólną nazwą „zaburzenie ze spektrum autyzmu” (autism spectrum disorder – ASD).

Obecnie trwa okres przejściowy, w którym Polska przygotowuje się do wprowadzenia ICD-11. Po jego zakończeniu jednostka kliniczna nazywana dotąd zespołem Aspergera będzie najprawdopodobniej diagnozowana jako „zaburzenie ze spektrum autyzmu bez zaburzeń rozwoju intelektualnego oraz z łagodnymi zaburzeniami języka funkcjonalnego lub bez nich”. 

Od Holisens

Należy pamiętać, że autyzm to nie choroba, a inne od większości ludzi postrzeganie świata i otaczającej rzeczywistości, mimo że klasyfikowany jest według standardów lekarskich. Nie ma sposobu aby “wyleczyć” autyzm ponieważ różnice w zakresie funkcjonowania mózgu wytyczają całkowicie inne ścieżki rozwoju, odmienne postrzeganie i sposób myślenia.

​Autyzm nie jest także żadną formą niepełnosprawności, aczkolwiek część osób w spektrum doświadcza tak dużych różnic w odbiorze świata, że samodzielne funkcjonowanie bez wsparcia ze strony terapeuty lub opiekuna, jest niezwykle wymagające.